لاک گردویی در فیروزه کوبی، ترکیبات و روش تهیه آن

فیروزه کوبی به عنوان یکی از مهمترین هدایای صنایع دستی اصفهان، امروزه بسیار پرطرفدار شده است. به شکلی که افراد بسیاری گرایش به یادگیری این هنر زیبا پیدا کرده اند. برای یادگیری این هنر علاوه بر اینکه باید مراحل مختلف کار را یاد بگیرید، لازم است که وسایل مورد نیاز ان را نیز تهیه کنید. نکته قابل توجه آن است که برای تهیه ظروف فیروزه کوبی زیبا و با کیفیت، لازم است که از مواد اولیه با کیفیت و مرغوبی نیز استفاده شود. بدون شک انتخاب سنگ فیروزه اصلی یکی از مهمترین اصول ساخت این ظروف زیبا است. اما در کنار آن به کار بردن مواد مرغوب دیگر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

اگر اندکی با هنر فیروزه کوبی آشنایی داشته باشید می دانید که برای چسباندن قطعات فیروزه بر روی ظروف از چسب فیروزه کوبی استفاده می‌شود. انواع چسب فیروزه کوبی عبارت‌اند از: لاک گردویی و چسب مدرن فیروزه کوبی. در پست های گذشته در مورد چسب فیروزه کوبی صحبت کرده ایم. در این پست قصد داریم تا با لاک گردویی در فیروزه کوبی آشنا شویم.

لاک گردویی چیست ؟

فیروزه کاران اصفهانی به ویژه هنرمندان فیروزه کار قدیمی که به عنوان پیشکسوتان این هنر به فعالیت می‌پردازند آشنایی کافی را با چسب گردویی دارند. هنرمندان فیروزه کار برای چسباندن سنگ فیروزه نیشابور بر روی سطوح مختلف به ویژه ظروف مسی از لاک گردویی استفاده می‌کنند.

چسب یا لاک گردویی ماده‌ای است که به صورت سنتی از مواد مختلفی ساخته شده و از ابتدای پیدایش هنر فیروزه کوبی مورد کاربرد بوده است. از لاک گردویی به عنوان چسب سنتی فیروزه کوبی نیز یاد می‌شود. برای استفاده از چسب گردویی هنرمند فیروزه کار باید مهارت لازم را داشته باشد.

ترکیبات لاک گردویی مورد استفاده در فیروزه کوبی عبارت است از چوب گردو، تربانتین و کالفین. جالب است بدانید تربانتین ماده‌ای است که از صمغ درخت کاج به دست می‌آید و برای مقاومت چسب فیروزه کوبی مناسب باید به نسبت شش به چهار با کالفین ترکیب شود.
میزان ترکیب این مواد با یکدیگر در کیفیت چسب گردویی به‌دست‌آمده تأثیر مستقیم دارد. در صورتی که ترکیب این مواد به خوبی و به درستی انجام نشود در حین اجرای کار مشکلاتی را به وجود می‌آورد. برای مثال استفاده از مقادیر نادرست از این مواد موجب ایجاد حباب‌هایی بر روی سطح کار می‌شود.

در صورتی که تربانتین و کالفین دارای ناخالصی باشند ممکن است لکه‌های زرد رنگی بر روی کار به وجود آید. به همین دلیل هنگام سفارش چسب گردویی باید از میزان ترکیب مواد و همچنین میزان خلوص آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

روش ساخت لاک گردویی

اگر تمایل دارید طرز تهیه لاک گردویی فیروزه کوبی را بدانید در این بخش با ما همراه باشید. برای تولید چسب گردویی ابتدا باید لاک یا صمغ مورد نظر را که از درخت گردو استخراج شده است به خوبی ساییده تا پودر شود. پودر به‌دست‌آمده به رنگ قهوه‌ای روشن می‌باشد که باید آن را با کالفین ترکیب نمایید.

برای استفاده از لاک گردویی به‌دست‌آمده به این شیوه عمل کنید: ظرف مورد نظر خود را اندکی حرارت دهید تا سطح آن به میزان کافی گرم شود. سپس چسب گردویی را بر روی آن ریخته و همچنان بر روی حرارت قرار دهید تا به طور کامل ذوب شود. وقتی که لاک گردویی ظرف را به طور کامل پوشان و آمادگی لازم برای اجرای فیروزه کوبی را پیدا کرد می‌توانید از آن استفاده کنید. در این مرحله دقت داشته باشید لاک گردویی باید به خوبی ذوب شود که سطح کار را کاملاً فرا گیرد. در صورتی که ظرف مورد نظر بیش از حد داغ شود و حرارت زیادی به چسب گردویی داده شود استحکام لازم را از دست خواهد داد و ممکن است در بعضی قسمت‌ها شاهد سوختگی لاک باشیم.

بعد از آغشته شدن ظرف مسی با لاک گردویی نوبت به قرارگیری سنگ‌های فیروزه بر سطح کار می‌رسد. قطعات فیروزه باید در اندازه‌های متناسب با ظرفیت انتخاب شود. به گونه‌ای که قطعات ریز فیروزه در ظروف کوچک و قطعات درشت‌تر در ظروف بزرگ‌تر استفاده شود. در این شیوه باید قطعات فیروزه را اندکی حرارت داد و سپس بر روی کار قرار داد که کمترین فاصله در میان سنگ‌ها وجود داشته باشد.

چسباندن سنگ فیروزه با لاک گردویی

اکنون که ظرف مورد نظر شما آماده شده و بر روی آن لایه‌ای از چسب گردوئی قرار گرفته است می‌توانید سنگ‌های فیروزه نیشابور را با دقت بر روی آن قرار دهید. فیروزه کاران معمولاً برای چسباندن سنگ‌های فیروزه ناحیه مورد نظر خود را با چیدن یک ردیف سنگ در بالا و یک ردیف سنگ در پایین کار مشخص می‌کنند و سپس قطعات دیگر را با نظم و دقت در کنار یکدیگر قرار می‌دهند.

قرار دادن سنگ‌های فیروزه با استفاده از ابزار پنس یا انبر انجام می‌شود. اگر در زمان اجرای کار با کمبود چسب مواجه شدید می‌توانید اندکی از لاک گردویی را به همراه کالفین بر روی ظرف قرار داده و روند انجام کار را ادامه دهید. در صورتی که پس از پایان کار نواقصی را مشاهده می‌کنید می‌توانید با استفاده از بتونه سنگ آن‌ها را برطرف کنید.

برای قرارگیری زیباتر قطعات معمولاً سنگ‌ها را از روی پهن خود استفاده می‌کنند. با این کار در مرحله صیقل شدن ظرف جلوه زیبایی پیدا می‌کند. چسب فیروزه کوبی مورد استفاده در محصولات صنایع دستی حامد کریمی و همچنین سایر مواد اولیه مانند قطعات سنگ فیروزه و ظروف مسی مورد استفاده این برند از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخوردار هستند.

سرویس چای خوری فیروزه کوبی

یکی از ملزومات اصلی در پذیرایی از میهمانان به ویژه در فرهنگ ایرانی، سرویس چای خوری است. به دلیل اهمیت بالایی که این سرویس در مناسک پذیرایی در بیشتر فرهنگ ها دارد انواع و اقسام سرویس چای خوری با ساتفاده از متریال های مختلف و با بکارگیری هنر های گوناگون ساخته شده است. بنابراین استفاده از هنر فیروزه کوبی در ساخت چنین سرویسی در کنار سایر ظروف فیروزه کوبی شده چندان دور از انتظار نیست. خرید سرویس چای خوری فیروزه کوبی نه تنها به شما امکان پذیرایی بسیار شیک و زیبا از مهمانانتان را می دهد بلکه می توانید از آن برای تزیین دکوراسیون منزل خود استفاده کنید. بعلاوه از آنجا که فیروزه کوبی یکی از برترین هدایای صنایع دستی است این سرویس، هدیه ای بسیار ارزشمند برای کسانی است که دوستشان دارید.  

اجزای سرویس چای خوری فیروزه کوبی

این محصول شامل یک عدد سینی فیروزه کوبی شده، قندان فیروزه کوبی و شش عدد استکان با پایه فیروزه کوبی می‌باشد. این سرویس چای خوری را معمولاً از جنس فلز مس یا نقره می‌سازند و سپس عمل فیروزه کوبی بر روی آن انجام می‌شود.

سرویس چای خوری با ظرافت بسیاری ساخته‌ و پرداخته می‌شود. قیمت این محصول نسبتاً گران است زیرا فیروزه به کار رفته در آن از مرغوبیت بالایی برخوردار بوده و همچنین به دلیل ظرافت آن بسیار پرکار است.

 کاربردهای سرویس چای خوری فیروزه کوبی

کاربرد سرویس چای خوری فیروزه کوب هم به صورت تزیینی است و همچنین قابلیت استفاده برای نوشیدن چای را دارد. اگر تمایل دارید برای نوشیدن چای از این صنایع دستی زیبای اصفهان استفاده کنید در نظر داشته باشید شست و شوی آن با آب داغ و مواد شوینده انجام نشود.

از این سرویس همچنین می توانید برای جهیزیه عروس و یا به عنوان هدیه برای افراد مهم زندگی نان استفاده کنید.

 

انواع ظروف پذیرایی فیروزه کوبی

پذیرایی از مهمانان و احترام به آن‌ها یکی از بخش‌های جدا نشدنی از فرهنگ ایرانی است. به همین دلیل، تنوع انواع ظروف پذیرایی در میان صنایع دستی ایران بسیار بالا است. در همه انواع هنرهای دستی از میناکاری و قلمزنی گرفته تا فیروزه کوبی و  نقره کاری، انواع و اقسام ظروف پذیرایی را می توان یافت. در این نوشتار قصد داریم تا انواع مختلف ظروف پذیرایی ای را به شما عزیزان معرفی کنیم که در هنگام خرید ظروف فیروزه کوبی شده می توانید از میان آنها انتخاب کنید.

ظروف پذیرایی فیروزه کوبی

در میان صنایع دستی مختلف که به تولید ظروف پذیرایی پرداخته‌اند فیروزه کوبی یکی از جدیدترین و ارزشمندترین ساخت‌ها را دارد.

انواع ظروف پذیرایی فیروزه کوبی شده که می توانید برای پذیرایی از مهمانان خود تهیه کنید عبارتند از: میوه خوری فیروزه کوبی، شکلات خوری فیروزه کوبی، آجیل خوری فیروزه کوبی، گز خوری فیروزه کاری، کاسه و بشقاب فیروزه کاری، کشکول فیروزه کوبی و غیره

مزایای استفاده از ظروف پذیرایی فیروزه کوبی

از جمله مزایای ظروف پذیرایی فیروزه کاری این است که می‌توان از انها برای پذیرایی در موقعیت ها و مجالس مختلف و برای اقلام مختلف استفاده کرد. برای نمونه می‌توان از کشکول فیروزه کوبی به عنوان میوه خوری فیروزه کوبی استفاده کرد. یا درون شیرینی خوری می‌توان شکلات و میوه را نیز قرار داد.

بعلاوه، اگرچه، بسیاری از افراد صنایع دستی فیروزه کوبی را به عنوان ظروف تزیینی در دکوراسیون منزل و محل کار خود استفاده می‌کنند، اما شما به راحتی می‌توانید برای پذیرایی از مهمانانتان از این صنایع دستی زیبا استفاده کرده و بابت آسیب دیدن آن نیز هیچ گونه نگرانی نداشته باشید.

نگهداری از ظروف پذیرایی فیروزه کوبی

محصولات فیروزه کوبی باید به دقت نگهداری شوند زیرا سنگ فیروزه به عنوان یکی از سنگ‌های زنده دنیا مرتباً در حال تغییر است و در صورت عدم مراقبت از آن رنگ خود را از دست می‌دهد. هنگام تمیز کردن ظروف پذیرایی فیروزه کوبی آن را با استفاده از دستمال نمناک تمیز کنید و از به کار بردن مواد شیمیایی برای شستن آن و همچنین اسکاچ یا دستمال‌های زبر پرهیز کنید.

طراحی ظروف در این صنایع دستی به گونه‌ای است که بخش‌هایی از ظرف توسط سنگ فیروزه پوشانده شده و بقیه قسمت‌های آن به رنگ مس می‌باشد. بنابراین برای نگهداری آن سعی کنید از فلز مس نیز مراقبت به عمل آورید و هرگونه مواد اسیدی و نمکی را از آن دور نگه دارید. زیرا فلز مس در مجاورت این مواد تغییر رنگ می‌دهد.

روانشناسی رنگ فیروزه ای

دنیا، گستره پرشکوهی از طرح‌ها و رنگ‌هاست. رنگ‌ها بخش مهمی از زندگی ما را تشکیل می‌دهند و دنیای سیاه و سفید به‌هیچ‌وجه قابل تصور نیست. رنگ‌ها دنیا را زیباتر می‌کنند و بخش اصلی بسیاری از پدیده‌ها و مصنوعات هستند. در انواع صنایع دستی ایران نیز رنگ‌ها جایگاه خاص خود را دارند. یکی از بهترین هدیه های صنایع دستی اصفهان، هنر فیروزه کوبی است که با استفاده از سنگ فیروزه ساخته می‌شود و رنگ فیروزه‌ای در آن نقش زیادی دارد.

با توجه به علم روانشناسی هر کدام از انواع رنگ‌ها معنایی را منتقل می‌کنند و نشان‌دهنده یک حالت روانشناسی هستند. به‌عبارت‌دیگر از روی رنگ مورد علاقه افراد می‌توان با استفاده از علم روانشناسی به شخصیت آن‌ها پی برد و ویژگی اخلاقی آن‌ها را در نظر گرفت. در این مطلب از بین تمامی رنگ‌ها و سنگ‌ها ما قصد داریم به بررسی سنگ فیروزه و همچنین رنگ فیروزه ای بپردازیم.

گذشته از روانشناسی رنگ، هرکدام از سنگ‌های گران قیمت موجود در طبیعت نیز مانند: سنگ فیروزه، دارای روانشناسی هستند و نشان‌دهنده ویژگی‌ها و خصوصیاتی می‌باشند و از این رو هر یک از سنگ‌های گران قیمت را به‌صورت نمادین به یکی از ماه‌های سال نسبت داده‌اند.

 

روانشناسی رنگ فیروزه ای

سنگ فیروزه که مرغوب‌ترین نوع آن به شهر نیشابور تعلق دارد و معادن استخراج آن در نیشابور واقع‌شده است، یک سنگ گران‌بهای بسیار زیبا و آرامش‌بخش است که توجه افراد بسیار زیادی را به خود جلب می‌کند و طرفداران بسیاری در ایران و سایر کشورها دارد.

رنگ فیروزه ای که از خانواده رنگ آبی است و در میان بانوان طرفداران بسیار زیادی دارد، بیانگر دارا بودن مناعت طبع و شخصیتی آرام و لطیف می‌باشد. همچنین در روانشناسی رنگ فیروزه ای به خصوصیات اخلاقی از قبیل: صداقت، تعهد، وفاداری، ایمان، بخشندگی، ذکاوت، اعتماد و اعتمادبه‌نفس نیز اشاره می‌شود. از دیگر نشانه‌های این رنگ هم می‌توان به دارا بودن احساس سر زندگی در افراد و همچنین شادابی و جوانی نیز اشاره کرد.

 

روانشناسی سنگ فیروزه

همان‌طور که می‌دانید سنگ‌های گوناگون باعث جریان پیدا کردن انرژی‌های گوناگون در افراد و در محیط می‌شوند. از این رو استفاده از سنگ‌های قیمتی نه تنها به‌عنوان زیورآلات بلکه به‌عنوان یک شی پدیدآورنده انرژی در طراحی دکوراسیون داخلی و خارجی نیز توصیه می‌شود که بارزترین توصیه در این خصوص توسط علم فنگ شویی موجود است. بر اساس این علم، استفاده از سنگ در دکوراسیون به عنوان یکی از عناصر ضروری در نظر گرفته شده است. بعلاوه، سنگ های فیروزه به وفور در زیور‌ آلات فیروزه کوبی شده به کار می روند.

 

روانشناسی رنگ فیروزه ای در دکوراسیون

استفاده از رنگ فیروزه‌ای در دکوراسیون باعث به وجود آمدن محیطی دلچسب و آرامش‌بخش برای افراد می‌شود، خصوصاً اگر از سنگ فیروزه استفاده شود که در این صورت علاوه بر انرژی موجود در این رنگ، انرژی موجود در سنگ که یکی از عناصر موجود در طبیعت می‌باشد نیز به محیط منتقل می‌گردد.

در رابطه با استفاده از سنگ فیروزه در طراحی دکوراسیون لازم به ذکر است که با استفاده از این نوع سنگ می‌توانید علاوه بر محیط دلچسب، یک طراحی تشریفاتی و لوکس را نیز در محیط موردنظر خود ایجاد کنید.

از این رو اگر قصد دارید دکوراسیون محیط مورد نظر خود را آرامش‌بخش و دلچسب طراحی کنید، حتماً از این رنگ و یا سنگ فیروزه در طراحی دکوراسیون استفاده کنید و روانشناسی رنگ فیروزه ای را در نظر بگیرید. همچنین می‌توانید از ظروف فیروزه‌کوبی برای تزیین دکوراسیون داخلی خانه خود استفاده کنید.

بهسازی فیروزه چگونه صورت می‌پذیرد؟

فیروزه سنگی نسبتاً نرم و بسیار حساس است. این سنگ در طی استفاده ممکن است کم‌رنگ شود. به همین دلیل امروزه حتی بر روی فیروزه‌های با کیفیت عالی یک مرحله بهسازی شامل واکس زدن انجام می‌شود. واکس زدن فیروزه باعث می‌شود علاوه بر افزایش سختی و دوام، از محو شدن فیروزه به مرور زمان نیز جلوگیری به عمل آید. واکس زدن فیروزه نوعی زرین مصنوعی حساب می‌شود که در آن با روش خاصی فیروزه در آن فرو برده می‌شود. امروزه بیشتر فیروزه‌ها را از طریق این روش بهسازی می‌کنند که این کار بر ارزش و قیمت فیروزه می‌افزاید.

تصاویر زیورآلات و جواهرات چشم نواز فیروزه دار و فیروزه کوبی شده

استفاده از سنگ فیروزه از زمان‌های قدیم توسط بزرگان دین توصیه شده است. سنگ فیروزه خواص فراوانی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها خاصیت آرامش بخش بودن را می توان نام برد. در ادامه تصاویری از زیورآلات ساخته شده با سنگ فیروزه و هنر فیروزه کوبی آورده شده است.

اهمیت سنگ فیروزه در هنر و صنایع دستی

صنایع دستی مختلفی وجود دارند که در ساخت آنها از سنگ های معدنی زیبا مانند سنگ فیروزه استفاده می شود. زیورآلات و ساخته های تزیینی نیز رشته دیگری هستند که در آنها سنگ های معدنی به کار برده می شوند. سنگ فیروزه یکی از سنگ های زنده دنیا است که حتی پس از استخراج از معادن تغییر رنگ می دهد. به همین دلیل این سنگ آبی رنگ چشم نواز نیازمند مراقبت و نگهداری بسیاری می باشد تا رنگ اصلی و طبیعی خود را حفظ کند.

صنایع دستی فیروزه کوبی مهمترین شاخه هنری است که در آن از سنگ فیروزه استفاده می شود. به دلیل به کار بردن سنگ فیروزه نیشابور اصل در فیروزه کوبی قیمت این صنایع دستی بالاست. در صورتی که تمایل دارید هدیه ای زیبا و نفیس به عزیزان خود تقدیم کنید می‌توانید فیروزه‌ کوبی را انتخاب کنید زیرا علاوه بر زیبایی چشم نواز این ساخته های هنری دارای ارزش مادی فراوانی نیز می باشد.

استفاده از سنگ فیروزه در فیروزه کوبی

اگر با سنگ های طبیعی آشنایی داشته باشید می‌دانید که سنگ فیروزه یکی از سنگ های معدنی زیبا به رنگ آبی است.  اهمیت سنگ فیروزه در میان صنعتگران و فعالان حیطه  زیور آلات و چه در حوزه صنایع دستی بسیار زیاد است. رنگ سنگ فیروزه در طیف آبی روشن تا سبز مشاهده می شود. مرغوبترین و با کیفیت ترین سنگ فیروزه از معادن ایران به ویژه نیشابور استخراج می شود. علاوه بر کشور ما ایران کشورهایی مانند مصر، آمریکا و مکزیک نیز دارای معادن فیروزه هستند.

دلیل مرغوبیت سنگ فیروزه نیشابور کیفیت و زیبایی رنگ آبی این سنگ است که در هیچ کجای دنیا مشابه آن یافت نمی شود. این امر موجب شده است که فیروزه نیشابور معیاری برای سنجش سنگ‌ فیروزه در سراسر جهان شود.

علاوه بر رنگ زیبای این سنگ، یکی دیگر از دلایل اهمیت سنگ فیروزه استحکام بالا و طول عمر آن است. به همین دلیل در صنایع دستی و زیورآلات نقش مهمی را ایفا می کند و محصولات فیروزه کوبی زیبا و ارزشمندی با استفاده از این سنگ ساخته می شوند.

ملاک ارزش گذاری محصولات فیروزه کوبی چیست؟

همان‌گونه که قبلاً به مراحل ساخت ظروف فیروزه کوبی پرداختیم، در آنجا ذکر کردیم صنایع دستی فیروزه کوبی بر روی ظروف مسی اجرا می‌شود. قطعات ریز و متعدد سنگ فیروزه با استفاده از دست بر روی ظروف مسی چیده می‌شود و با به کارگیری لاک گردویی فیروزه کوبی محکم می‌شود.

امروزه اصفهان به عنوان پایتخت فیروزه کوبی ایران شناخته می‌شود و تولیدات انبوه این صنایع دستی در طرح‌ها و مدل‌های مختلف به شهرهای دیگر و خارج از مرزهای ایران نیز صادر می‌شود. در شهرهای دیگر ایران مانند تهران و شیراز نیز فیروزه کوبی انجام می‌شود اما شهر اصفهان مرکز تولید این صنایع دستی نفیس شناخته شده است. برندهای معتبر فیروزه کوبی متعددی در اصفهان مشغول به کار هستند و تولیدات آن‌ها شهرت جهانی دارد. به همین دلیل سالانه مسافران و گردشگران ایرانی و خارجی فراوانی برای بازدید و خرید صنایع دستی فیروزه کوبی به این شهر سفر می‌کنند.

اینفوگرافیک خواص سنگ فیروزه

استفاده از سنگ فیروزه خواص فراوانی برای روح و جسم انسان دارد. در ادامه اینفوگرافیک خواص سنگ فیروزه را برای شما جهت مطالعه قرار داده‌ایم تا با خواص این سنگ شگفت‌انگیز آشنا شوید. (جهت مشاهده عکس در سایز بزرگ بر روی آن کلیک کنید.)

فیروزه کوبی هدیه ای تزیینی و کاربردی

محصولات فیروزه کوبی یکی از بهترین و ارزشمندترین هدایایی است که می‌توانید به عزیزان خود تقدیم کنید. یکی از ویژگی های هدیه خوب و ارزشمند منحصر به فرد بودن آن می باشد. هنگامی که در کنار این ویژگی زیبایی و هنر را نیز اضافه کنید شخصی که هدیه مورد نظر را از شما دریافت می کند بسیار تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

هدایای فیروزه‌ کوبی از جمله هدایای هنری و صنایع دستی اصفهان هستند که برای هر شخص و در موقعیت های مختلف مناسب می باشد. انتخاب این هدایا نشان دهنده خوش سلیقه بودن و فرهنگ بالای شماست. اگر تصمیم دارید به همکار، مدیر یا رئیس، دوست یا همسر، مهمان یا عزیز دیگری هدیه زیبا و منحصر به فرد تهیه کنید هدایای فیروزه کوبی را از یاد نبرید.