مواد اولیه فیروزه کوبی چیست و چگونه تهیه می شود؟

فیروزه کوبی یکی از هنرهای نوپای ایرانی است که در مدت زمان کوتاهی توانسته است مورد توجه افراد بی شماری در سراسر جهان قرار گیرد. هنرمندان فیروزه کوب با بهره گیری از مواد اولیه فیروزه کوبی و فنون هنری این رشته از صنایع دستی ایرانی توانسته‌اند آثار زیبایی را خلق کنند.

تاریخچه فیروزه کوبی

فیروزه کوبی در 70 سال گذشته در ایران متداول شده است. محل پیدایش اولیه این هنر خراسان است اما به مرور زمان به شهرهای دیگر نیز وارد شده که امروزه اصفهان مهم‌ترین مرکز تولید ظروف فیروزه کوبی است.

در جای جای میدان نقش جهان اصفهان و حتی مناطق دیگر این شهر کارگاه‌های فیروزه کوبی فراوانی به چشم می‌خورد. استادکاران و هنرمندان فیروزه کوب مواد اولیه فیروزه کوبی را تهیه کرده و در کارگاه خود پذیرای هنرجویان هستند. هنرجویان طی گذشت چند ماه می‌توانند این هنر را فراگرفته و به فعالیت در این زمینه بپردازند.

فروشگاه‌های صنایع دستی بسیاری تولیدات فیروزه کوبی که بسیار متنوع نیز هستند را در معرض دید افراد قرار داده‌اند. فروشگاه صنایع دستی فیروزه کوبی کریمی یکی از معتبرترین تولیدکنندگان است که استاد حامد کریمی پس از سال‌های فعالیت هنر زیبای خود را در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است.

مواد اولیه فیروزه کوبی

برای تهیه ظروف فیروزه کوب از مواد باارزشی استفاده می‌شود. به همین دلیل صنایع دستی فیروزه کوبی نسبت به سایر هنرهای دستی گران‌قیمت‌تر است.

مواد اولیه فیروزه کوبی عبارت‌اند از فلز مس یا نقره یا برنز برای تهیه ظرف مورد نظر، سنگ فیروزه، چسب فیروزه کوبی و لایه‌های محافظ پلی‌استر.
فلزی که در این هنر به کار می‌رود باید مرغوبیت لازم را داشته باشد و در مرحله اول کار قابلیت رعایت ضخامت لازم در بخش‌های مختلف ظرف را دارا باشد. بیشتر از فلز مس استفاده می‌شود زیرا دارای رنگ زیبایی است و ترکیب آن با رنگ آبی فیروزه چشم انداز زیبایی ایجاد می‌کند.

سنگ فیروزه مورد استفاده در فیروزه کاری نیز باید از مرغوبیت لازم برخوردار باشد. بهترین و زیباترین سنگ فیروزه از معادن نیشابور استخراج می‌شود. قطعات ریز سنگ فیروزه در هنر فیروزه کوبی به کار می‌رود.

چسب فیروزه کوبی یکی دیگر از مواد اولیه فیروزه کوبی است که به شیوه خاصی تهیه می‌شود و برای تثبیت سنگ‌های فیروزه بر روی ظروف فیروزه کوبی استفاده می‌شود. این چسب نیز باید با بهره گیری از مواد مرغوب تهیه شود که استقامت کافی را داشته باشد.

وضعیت کنونی تهیه مواد فیروزه کوبی

امروزه به دلیل بالا بودن قیمت مواد اولیه فیروزه کوبی اجرای این هنر به ویژه در سطح خانگی اندکی افول یافته است. بالا رفتن قیمت سنگ فیروزه، فلز مس و همچنین چسب یا لاک مورد نیاز در صنایع دستی فیروزه کوبی باعث شده است که بسیاری از هنرمندان قادر به تهیه مواد مرغوب نباشند.

بسیاری از زنان و مردان هنرمند، فیروزه کوبی را در منزل به صورت یکی از مشاغل خانگی انجام می‌دهند. این افراد مواد اولیه فیروزه کوبی را تهیه کرده و در منزل کارگاه کوچکی راه اندازی نموده‌اند و به اجرای کار می‌پردازند. گران شدن مواد اولیه به این مشاغل خانگی لطمه وارد کرده است که باید مورد بررسی قرار گیرد و تسهیلات لازم به این عزیزان تعلق گیرد.